“Kovačevića pećina”, sa neposrednom okolinom ulaza u pećinu i zaleđem, proglašena je zaštićenim područjem velikog značaja, odnosno II kategorije kao spomenik prirode, navodi se u saopštenju Zavoda za zaštitu prirode Srbije.
Pećinu odlikuje prostrani, horizontali, vijugavi i razgranati podzemni oblik karstnog reljefa razvijenog u krečnjacima paleozojske starosti (karbon), a svrha njenog stavljanja pod zaštitu je očuvanje ovih prirodnih karakteristika u izvornom obliku.
Takođe, cilj je i očuvanje elemenata geodiverziteta u vidu atraktivnog pećinskog nakita i biodiverziteta koji se ogleda u prisustvu sedam rodova fosilne faune (različitih rodova sisara, pleistocenske i recentne starosti, od kojih je najznačajniji pećinski medved), 12 vrsta faune zglavkara i četiri vrste retkih slepih miševa.
Ovaj spomenik prirode čine četiri jedinstvene celine: Ulazni delo (sa dva otvora), Glavni kanal, Kanal sa kadama i Blatni kanal, ukupne poznate dužine 985 m. Unutar pećine se nalazi i pećinsko jezero iza kojeg se, kako se pretpostavlja, nastavlja pećinski sistem.
Pročitajte još:
U pećini su otkriveni ostaci neolitskog naselja iz 3.500. godine p. n. e, nalazi iz rimskog doba iz 4. veka kao i iz srednjeg veka. Pećina je u dalekoj prošlosti pružala utočište raznim životinjama, pa su u njenim nanosima nađene kosti pećinskog medveda stare oko 60.000 godina.
Na području „Kovačevića pećine” nije dozvoljeno obavljati radove i aktivnosti za koje se, u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita prirode, utvrdi da mogu narušiti primarne prirodne i stvorene vrednosti i karakter područja, oštetiti vrednosti područja, narušiti prirodne procese i ekološku celovitost područja ili značajno nepovoljno uticati na estetska i kulturno-istorijska obeležja.
Pećina se nalazi na teritoriji opštine Krupanj i prostire se na 4,69 hektara, a upravljanje zaštićenim područjem poverava se Turističko-sportskoj organizaciji opštine Krupanj.