Nakon višedecenijske pauze, na veliko iznanđenje svih, zabeleženo je prisustvo balkanskog risa u Nacionalnom parku „Galičica“, u Severnoj Makedoniji. Uprava nacionalnog parka objavila je lepu vest na svojoj Fejsbuk stranici.
https://www.facebook.com/galicicanp/posts/2947082825525882
Nadzorne kamere, koje su postavljene iznad ograde Centra za reprodukciju jelena u NP „Galičica“ zabeležile su jedinku balkanskog risa tokom njegove šetnje po okolini parka.
U NP „Galačici“ dodaju kako se nadaju da će ova velika mačka pronaći svoj dom u njihovom komšiluku, a lovočuvari će dati sve od sebe da sačuvaju njeno stanište.
Pročitajte još:
Ovaj nacionalni park se prostire između granice Severne Makednije i Albanije, na području iznad Ohridskog i Prespanskog jezera.
Inače, ris je vrsta srednje velike mačke koja nastanjuje Evropu, sibirske šume, kao južnu i istočnu Aziju.
Ris je samotnjak koji lovi pre svega u sumrak i noću. Spektar njegove lovine su mali i srednje veliki sisari, ptice, zečevi, kunići, veverice, zmije, ali i veći sisari poput divokoza, srna pa čak i irvasa, zavisno od toga koje vrste žive na njegovom staništu. Lovi tako što se plenu prikrade strelovitom brzinom, skoči na njega i potom obori na tlo.
U oskudnici jede i šumske plodove. Često menja svoje prebivalište prateći srne u njihovim migracijama, kojima se često i hrani. Zabeleženi su i vrlo retki napadi na ljude, ali skoro isključivo u samoodbrani. Dnevno prelazi od pet do 25 kilometara, a uglavnom se kreće istim prolazima.
Svoju teritoriju ne napušta, osim u vreme parenja, u vreme sezonskih migracija izvora hrane ili kada je gonjen od strane lovaca.
Ris je najveća evropska mačka zastupljena sa dve podvrste: severna, koja je krupnija, a živi na Balkanu, Rumuniji, u Slovačkoj (Karpati) i u Rusiji do Urala i Kavkaza, i južna, koja je sitnija, a živi na Pirinejskom poluostrvu.
U Srbiji je vrlo proređen, pa je pod stalnom zabranom lova, a naseljava Šar planinu, Koritnik, Prokletije, Mojstirsko – Draške planine, Nacionalni park Tara, Nacionalni park Đerdap, Severni Kučaj – Miroč, Deli Jovan, Južni Kučaj, Staru planinu, Rtanj, Ozren, Devicu, a njegovo prisustvo je registrovano i na drugim lokalitetima u Srbiji (Deliblatska peščara, Sićevačka klisura, Mokra gora, kanjon Trešnjice, kanjon Uvca, Ovčarsko – kablarska klisura, Sokolske planine, Svrljiške planine…).
Oblast rasprostranjenosti je nekad bio vrlo širok, od Atlantskog do Tihog okeana. Brojnost mu je danas veoma mala, pa se u nekim zemljama vrše napori za njegovo ponovno naseljavanje.
U Srbiji je zakonom zaštićena vrsta, usled male populacije. Redovan lov na risa nije dozvoljen, a nekoliko primeraka je svojevremeno pronađeno u Vojvodini. Ris preferiva prostranstvo, pa naseljava guste šume i rečne klisure koje se prostiru na 1000 do 1500 metara nadmorske visine.
Zbog male brojnosti i velike opasnosti od izumiranja ova vrsta se nalazi i na IUCN (International Union for Conservation of Nature) Crvenoj listi ugroženih vrsta, gde je klasifikovan kao kritično ugrožen, što znači da mu preti izumiranje u prirodi, pošto je broj zrelih jedinki procenjen na manje od 50 (podaci iz 2015. godine).
