Zavod za zaštitu prirode Srbije realizovao je u 2020. godini značajne poslove zaštite prirode, koji su bili organizovani u skladu sa nastalom epidemiološkom situacijom u zemlji i svetu, kao i svim propisanim zdravstvenim merama.
Direktor Zavoda, mr Aleksandar Dragišić ističe da su „u toku 2020. godine realizovani strateški državni ciljevi u zaštiti prirode, kao što su povećanje broja zaštićenih područja, time i ukupne površine pod zaštitom u našoj zemlji.
U Srbiji je po isteku 2020. godine zaštićeno ukupno 471 prirodno dobro. Ukupna površina zaštićenih prirodnih dobara iznosi 678.237 ha, što predstavlja 7,66 odsto teritorije Srbije. Zaštićena površina u 2020. godini, novom zaštitom, je 400 hektara, i to, proglašenjem zaštićenih područja: Specijalni rezervat prirode ‘Osredak’, Strogi rezervat prirode ‘Кalenić’ i Spomenik prirode ‘Tunelska pećinska prerast u kanjonu Zamne“.
„Za povećanje površine pod zaštitom posebno je značajno stavljanje u postupak dobijanja statusa zaštićenog područja prostora koji karakteriše najviši kvalitet prirode i po svetskim standardima ima karakteristike divljine sa najvećom šumovitošću, Park Prirode ‘Кučaj-Beljanica’, na osnovu stručnog predloga i izrade stručne osnove Studije zaštite prirode, saradnika Zavoda za zaštitu prirode Srbije, takođe i objavom na sajtu Ministarstva zaštite životne sredine„, naglašava direktor Zavoda, Aleksandar Dragišić.
Pročitajte još:
Za potrebe izrade studija za nove prostore pod zaštitom Zavod je realizovao istraživanja na prostoru Gornjačke klisure, Doline Velikog Rzava i Spomen parka u Čačku. Dok su u cilju revizije postojećeg zaštićenog područja vršena istraživanja u cilju valorizacije Parka prirode „Stara planina“, koji će na osnovu prikupljenih podataka i rezultata istraživanja biti teritorijalno proširen, a unutar granica izmenjeni režimi zaštite određenih delova, kako bi se uskladile potrebe očuvanja pirodnih vrednosti i razvojnih kapaciteta i potreba lokalnih zajednica.
Delatnosti na očuvanju prirodnih dobara realizovane su i stručnim nadzorom kojim je obuhvaćeno 16 zaštićenih područja.
U svrhe izdavanja uslova zaštite prirode, ukupan broj obrađenih zahteva, u formi uslova zaštite prirode i mišljenja, iznosi oko 2.000 predmeta, od kojih se na zaštićena područja odnosilo oko 600 zahteva.
Na polju istraživanja, monitoringa i zaštite biodiverziteta posebno je bio značajan dalji rad na uspostavljanju ekološke mreže na teritoriji Republike Srbije i uspostavljanje ekološke mreže Evropske unije Natura 2000 kao dela ekološke mreže Republike Srbije.
Ova istraživanja unapređena su uspostavljanjem aplikacije za prikupljanje podataka sa terena, dok je poseban segment u radu Zavoda bio preuzimanje i zbrinjavanje strogo zaštićenih i zaštićenih vrsta, kao i interventnih mera u saradnji sa Republičkom inspekcijom za zaštitu životne sredine Ministarstva zaštite životne sredine.
Delovanje u zaštiti različitih ugroženih vrsta, obeležilo je i donošenje Naredbe o određivanju uslovno zabranjenih zona LY R10 Uvac, LY R11 Trešnjica i LY R12 Mileševka Direktorata civilnog vazduhoplovstva Republike Srbije. Pomenuta Naredba je doneta uz saglasnost Ministarstva odbrane i Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srbije. Ovom Naredbom određene su uslovno zabranjene zone leta na područjima staništa beloglavih supova u specijalnim rezervatima prirode „Uvac“, „Кlisura reke Trešnjice“ i „Кlisura reke Mileševke„.
Direktor Zavoda, Aleksandar Dragišić, ukazao je na činjenicu „da Srbija ima očuvanu prirodnu baštinu, u evropskim pa i svetskim razmerama. Dokaz za ovu tvrdnju je rad i saradnja Zavoda, sa svim relevantnim državnim i upravljačkim institucijama, na proglašenju i upisu zaštićenih područja Srbije u svetske mreže i programe zaštite prirode“.
Srbija je u 2020. godini dobila prvo područje u Svetskoj mreži geoparkova i jedanaesto međunarodno značajno vlažno područje (Ramsarsko područje) za koja je proglašeno područje Đerdapa.
Posebno je značajna nominacija pet bukovih rezervata u Srbiji, u okviru Svetske prirodne baštine za proširenje dobra pod nazivom „Drevne i netaknute bukove šume Кarpata i drugih regiona Evrope“, koji se u Srbiji nalaze u nacionalnim parkovima „Fruška Gora“ (rezervati Papratski do i Ravne), „Tara“ (rezervati Zvijezda i Rača) i „Кopaonik“ (rezervat Кozje stene).
Rad u vezi sa Programom Čovek i biosfera, uključivao je tokom 2020. godine podnošenje revizije Studije zaštite Parka prirode „Golija“, u okviru kojeg se nalazi prvi Rezervat biosfere u Srbiji – RB „Golija-Studenica“, kao i pripreme za nominaciju prvog prekograničnog Rezervata biosfere u Srbiji – PRB „Tara-Drina“ između Srbije i Republike Srpske (BiH).
Zavod je i u 2020. godini kroz obrazovne programe i putem sredstava javnog informisanja, upoznavao javnost sa svojim radom i aktivnostima. U 2020. godini informacije su bile vezane za dostupnost javnosti informacijama o koronavirusu u prirodi, kao i o tome da li se može očekivati pojačano prisustvo ovog virusa kod životinjskih divljih vrsta.
Delovanje Zavoda je bilo deo nacionalne obrazovne kampanje za odgovorno ponašanje i postupanje u nastaloj epidemiološkoj situaciji. U letnjim mesecima informativne kampanje su bile usmerene na upoznavanje javnosti sa vrednostima zaštićenih područja, koja su ove godine usled otežanih uslova putovanja van zemlje bila pod velikim pritiskom turističkih poseta, kao i na upoznavanje sa pravilima ponašanja u prirodi kako ne bi došlo do degradacije prostora.
„Zavod za zaštitu prirode Srbije, kao vodeća stručna ustanova u oblasti zaštite prirode, uspešnom realizacijom postavljenih ciljeva u 2020. godini, koji su usklađeni sa postupanjem u uslovima nastale epidemiološke situacije i potrebe zaštite i očuvanje javnog zdravlja, ostvario je značajne pomake u zaštiti, očuvanju i održivom razvoju prirodnih dobara i resursa u Srbiji, kao i u unapređenju saradnje sa međunarodnim organizacijama koje se bave zaštitom prirode“, istakao je Aleksandar Dragišić, direktor Zavoda za zaštitu prirode Srbije.
