Nakon istraživanja kada su otkriveni kanali koji povezuju pećinu Provaliju (Cerjanska pećina) i Kravljansku jamu, grupa od 12 speleologa, ovog leta prošla je celom dužinom kanala sistema Cerjanske pećine. Speleološkim istraživanjima do sada je utvrđena dužina sistema Cerjanske pećine od preko sedam kilometara, što je čini drugom najdužom pećinom u Srbiji. Speleolozi su po prvi put prošli celim pećinskim sitemom iz oba pravca od Kravljanske jame ka Provaliji i obrnuto od Provalije ka Kravljanskoj jami.
Premeravanjem novootkrivenih kanala tokom istraživanja 2015. i 2016. godine, a oslanjajući se na rezultate ranijih merenja, dostignuta je dužina celog pećinskog sistema od 7 149 m. Novi ciklus istraživanja speleolozi su organizovali kako bi rešili enigmu povezanosti Cerjanske pećine sa jamom Cerjanska propast. Akcija je sprovedena u oba pravca i u akciji je učestvovalo 12 speleologa. Jedni su bili u „bivak“ ekipi koja je neprekodno u pećini boravila 55 sati, a drugi u transportnoj koja je nosila opremu i instrumente koji su potrebni bivak ekipi.
Na početku akcije ekipa od osam speleologa (transportna i bivak ekipa) ušla je u pećinu Provaliju (Cerjanska pećina). Bivak ekipa je obišla kanale prema „Hudinijevom prolazu“ (veza ka Kravljanskoj jami na oko 4 km od ulaza) i kanal prema Sifonu II. Sledeća dva dana istraživan je kanal ispred pećinskog jezera i viši horizont u Dvorani blokova, a prokopavanjem su proširena i dva suženja u produžetku jednog dotočnog kanala. Ukupno ovim pretraživanjem (rekognosciranje) otkriveno je 150 metara novih kanala.
Istraživanje pećinskog sistema Cerjanske pećine biće nastavljena u novembru mesecu.
Rezultati višegodišnjih istraživanja, koja traju već više od pedeset godina, a i dalje su u toku, predstavljeni su u publikaciji Spomenik prirode „Cerjanska pećina“, priroda i okolina, koja je objavljena 2016. godine u izdanju Zavoda za zaštitu prirode Srbije i Direkcije za izgradnju grada Niša. Knjiga predstavlja prostor Spomenika prirode „Cerjanska pećina“ multidisciplinarno, njene speleološke vrednosti, biološke karakteristike, ali i kulturolške vrednosti kroz prikaz arheoloških istraživanja i istoriju ovog kraja.
Spomenik prirode „Cerjanska pećina“ je pećinski sistem koja se odlikuje složenom raznovrsnošću karstnog podzemlja koji se ogleda u bogatstvu pećinskog nakita, razvoja podzemnih kanala u više nivoa i značajnim biodiverzitetom pećinske faune. Posebnu vrednost pećine čine retki pećinski ukrasi koji se nazivaju heliktiti. Heliktiti su posebna vrsta pećinskog nakita koja se suprotno fizičkim zakonima i zemljinoj teži formira i pruža u svim pravcima usled uticaja specifičnih procesa kristalizacije.
izvor: zzps.rs
Sandra Jovićević
