Ministarstvo za prostorno uređenje građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske nije odobrilo Studiju uticaja na životnu sredinu za projekat izgradnje male hidrolektrane „Janjina J-1” na reci Janjini, u opštinama Čajniče i Novo Goražde, instalisane snage od 4,473 MW, a nosioca projekta Hidroelektrane „Bistrica” d.o.o. Foča, čime je ova reka sačuvana od uništenja.
Projekat je podrazumevao ucevljivanje preko tri kilometra reke koja bi kroz tunel i cevovod bila odvojena od svog prirodnog toka, a sam biološki minimum u njenom koritu bio bi nedovoljan, čime bi se znatno ugrozio postojeći ambijent i stanište postojećih vrsta. Brana visine preko pet metara stvorila bi veću akumulaciju koja bi uzvodno značajno izmenila mikroklimatske karateristike područja.
Centar za životnu sredinu je učestvovao u komentarisanju Studije uticaja na životnu sredinu i aktivno pratio slučaj, i još početkom prošle godine poslali smo jasnu argumentaciju da bi gradnjom hidroelektrane na reci Janjini došlo do devastiranja područja ove reke. U Studiji uticaja su korišćeni stari podaci koji nisu ažurirani preko 20 godina i koji, s obzirom na promene u proticaju reke i generalno – s obzirom na uticaj klimatskih promena, ne mogu biti relevantni.
Pročitajte još:
- Novi Sad dobio prestižnu titulu Grada vlažnih područja
- Svaka ptica se računa – doprinesi zaštiti ptica kroz novi EuroBirdPortal projekat
- WWF će obnoviti jednu od poslednjih očuvanih pritoka Dunava
„Ukazali smo i na činjenicu da bi uticaj ove hidroelektrane na ihtiofaunu, a posebno na salmonidne vrste riba, bio znatan, jer bi se smanjio prostor koji je prirodno stanište ovih vrsta, a uz to je važno stanište za mrest. Takođe bi se narušio ambijent postojećih prirodnih dobara na području opštine Čajniče i onemogućilo bi se dalje održivo korišćenje reke i okolnog područja u čijem su obuhvatu lokacije koje bi potencijalno u budućnosti mogle biti zaštićena područja”, kažu u Centru za životnu sredinu.
Dodaju da su neadekvatni hidrološki podaci za sliv Janjine i potencijalni uticaj na staništa, upravo komponente koje su prepoznate od strane Ministarstva kao razlog za ocenu studije kao neadekvatne. Rok za dostavu nove argumentacije i dokaza produžavao se tri puta, i sva tri puta je zahtev investitota odbijen. Time se postupilo ispravno u ovom procesu, dok reka Janjina ostaje slobodna, kao i druge slobodno-tekuće reke u našoj zemlji, koje se sa razlogom nazivaju Plavo srce Evrope.
Male hidroelektrane, osim što su ekonomski neisplative, prave veliku štetu tokom svoga rada na životnu sredinu, ostavljajući nedovoljno vode u koritima reka, ili potpuno prazna korita, te dovode do smanjenja ribljeg fonda, i na kraju onemogućavaju građanima održivo korišćenje reka, a posebno uništavaju staništa i prirodno vredna područja.
Energetski portal
