Prema najnovijoj globalnoj proceni Organizacije Ujedinjenih nacija za hranu i poljoprivredu (FAO), značajno je porastao procenat zemljišta pogođenog solju, koje sada obuhvata skoro 1,4 milijarde hektara širom sveta, što predstavlja više od 10 odsto ukupne površine Zemlje. Podaci su izneti na Međunarodnom forumu o zemljištu i vodi 2024. u Bangkoku, gde su se lideri iz celog sveta okupili da razgovaraju o pitanjima degradacije tla i vodosnabdevanja.
Salinizovano zemljište, odnosno tlo koje sadrži visok nivo rastvorljivih soli, postaje sve veći globalni problem. Ove soli, uključujući natrijum, magnezijum, i kalcijum, akumuliraju se u zemljištu do nivoa koji ometa rast biljaka i smanjuje plodnost tla. FAO u svom izveštaju Globalni status zemljišta pogođenih solju navodi da je ovo prva takva sveobuhvatna studija u poslednjih pedeset godina koja detaljno ispituje obim i uticaj saliniteta na zemljišta.
Pročitajte još:
- Kako nepravilna sadnja drveća može povećati noćne temperature u gradovima
- Drugi najtopliji novembar u istoriji najavljuje klimatski rekord
- Otkriven prah koji izvlači CO2 iz vazduha
Problem saliniteta zemljišta je posebno izražen u deset zemalja, uključujući Avganistan, Australiju, Argentinu, Kinu, Kazahstan, Rusiju, Sjedinjene Američke Države, Iran, Sudan i Uzbekistan, koje zajedno čine 70 odsto globalno zahvaćenog zemljišta. Salinitet se procenjuje da već utiče na 10,7 odsto celokupnog obradivog zemljišta, što uključuje kako navodnjavane, tako i kišom zalivane useve.
Pokretači ovog problema su mnogobrojni i obuhvataju prirodne procese koje pogoršavaju ljudske aktivnosti kao što su neadekvatna drenaža i prekomerna upotreba đubriva, ali i klimatske promene koje doprinose porastu nivoa mora. Kada nivo mora raste, slana morska voda prodire u rečne tokove i podzemne vodotokove, i time povećava koncentraciju soli u zemljištu koje graniči sa morima i okeanima.
Uvid u ozbiljnost situacije navela je FAO da predloži niz strategija za održivo upravljanje salinizovanim područjima, i kako bi se organizovala globalna akcija sa ciljem da se uništavanje zemljišta zaustavi.
Energetski portal