U ovogodišnjoj poruci povodom Dana očuvanja životne sredine 1. septembra Vaseljenski Patrijarh Vartolomej je istakao da je „život Pravoslavne Crkve primenjena ekologija, opipljivo i nedodirivo poštovanje prema prirodnoj okolini“.
Njegova Svesvetost opominje da današnji čovek mora shvatiti svet kao svoj dom (ikos).
On je takođe naglasio potrebu evharistijskog sagledavanja, pristupa tvorevini i njenog korišćenja.
– Svaki oblik zloupotrebe i uništavanja tvorevine, kao i njeno pretvaranje u predmet iskorišćavanja, predstavlja izvitoperenje duha hrišćanskog Jevanđelja. Sasvim je ispravno rečeno za Pravoslavnu Crkvu da je ekološki izraz hrišćanstva u tom smislu što je ona u srži svoga bića očuvala Svetu evharistiju: „Pravoslavni vernik ne može ostati indiferentan na ekološku krizu, jer su staranje o tvorevini i zaštita čovekove sredine izraz naše pravoslavne vere i evharistijski etos, kaže Svjatejši Patrijarh Vartolomej.
U svojoj poslanici Svjatejši Patrijarh Vartolomej se obraća pliromi Crkve i ističe da je 29 godina prošlo od kad je Majka Crkva ustanovila „Dan očuvanja životne sredine“.
Tokom sveg ovog vremena Vaseljenska Patrijaršija je nadahnjivala i inicirala razne aktivnosti koje su donele mnogo ploda, i isticala u prvi plan duhovne i ekološke resurse našeg pravoslavnog predanja.
Ekološke inicijative Vaseljenske Patrijaršije davale su podstrek teologiji da izlaže načela hrišćanske antropologije i kosmologije o staranju za prirodu, a isto tako da neguje istinu da čovekovo putovanje kroz istoriju nema vrednosti ako u njemu nema i iščekivanja sveta koji funkcioniše kao istinski „dom“ (ikos) ljudskog roda, posebno u vreme kada sve veća pretnja prirodnoj sredini ima za posledicu mogućnost globalnog ekološkog razaranja.
Ekološke inicijative Vaseljenske Patrijaršije nisu razvijane tek u odgovoru ili u reagovanju na današnju ekološku krizu bez presedana, nego su bile izraz života Crkve, produženje evharistijskog etosa u verničkom odnosu prema prirodi.
U Pravoslavnoj Crkvi se 1. septembar obeležava skoro 30 godina kao „Dan očuvanja tvorevine“. Ustrojen je na inicijativu tadašnjeg carigradskog patrijarha Dimitrija 1989. godine koji je pozvao „sav pravoslavni i hrišćanski svet“ da se mole 1. septembra „Tvorcu sveta, uznoseći blagodarne molitve na velikom daru stvorenog sveta, kao i molitve za njegovu zaštitu i očuvanje“.
Ovu inicijativu su pozdravile i usvojile 1992. godine pomesne Pravoslavne Crkve (mada pojedine pravoslavne Crkve koje se drže starog kalendara ovaj dan obeležavaju 14. septembra), a zatim katoličke i protestantske pokrajinske Crkve.
Izvor: Carigradska Patrijaršija (s grčkog Info služba SPC)
