Na osnovu Studiju zaštite Predela izuzetnih odlika „Planina Cer” koju je izradio Zavod za zaštitu prirode Srbije i dostavio 1. jula 2019. godine Ministarstvu zaštite životne sredine, danom postavljanja obaveštenja na internet stranici Ministarstva ispunjeni su uslovi za pokretanje postupka zaštite ovog prirodnog područja, shodno članu 42. stav 7. Zakona o zaštiti prirode.
Postavljanjem obaveštenja javnosti na sajtu, na osnovu člana 42. stav 8. Zakona o zaštiti prirode („Službeni glasnik RS”, br. 36/09, 88/10, 91/10-ispravka, 14/16 i 95/2018-dr. zakon), Ministarstvo zaštite životne sredine pokrenut je postupak zaštite prirodnog područja I (prve) kategorije, kao Predeo izuzetnih odlika „Planina Cer”.
Prirodno područje koje se predlaže za zaštitu nalazi se u severozapadnoj Srbiji, na južnom obodu Panonskog basena; sa zapada je omeđeno rekom Drinom, sa jugozapada dolinom reke Jadar, dok se sa njegove severne strane prostire Mačva.
PIO „Planina Cer“ administrativno se nalazi na teritorijama gradova Loznica i Šabac, na površini od ukupno 6259,62 ha. Prema strukturi površina katastarskih opština po vlasništvu, površine u PIO „Planina Cer” su u državnoj (65,03%), privatnoj (25,04%), crkvenoj (12,22%), javnoj (0,65%) i društvenoj (0,06%) svojini. Na zaštićenom području utvrđeni su režimi zaštite II i III stepena.
Područje planine Cer je u okviru ekološki značajnog područja Republike Srbije koje je prema Uredbi o ekološkoj mreži („Službeni glasnik RS”, br. 102/10) identifikovano pod rednim br. 31 – „Cer” i koje obuhvata prostornu celinu na kojoj se nalazi međunarodno značajno područje za ptice (RS024IBA).
Planina Cer pripada masivu Dinarida, a najviša tačka je Šančine na visini od 687 m n.v., ime je dobila po brojnim stablima vrste drveta hrasta cera. Međutim, postoji i drugo verovanje da je ime dobila po rimskoj boginji Cereri (lat Ceros, grč. Demetra), zaštitnici plodnosti i žita.
Planina Cer nalazi se na migratornom putu ptica selica, a na njoj svoja staništa imaju i tri zaštićene vrste ptica seoski detlić, šumska ševa i ruski svračak, kao i orao mišar.
Pored navedenih vrsta ptica na Ceru žive i lisica, divlja svinja, zec, srna, dok daždevnjak salamader ovde ima svoje najveće stanište u Srbiji. Pored prirodnih vrednosti ova planina ima neprocenjive kulturološke vrednosti za našu zemlju.
Na planini se nalaze vojna utvrđenja Trojanov grad iz III veka i Konstantin grad iz IV veka, što govori o boravku Rimljana na ovoj planini. Ispod vrha Knostantin grada nalazi se manastir Radovašnica (Kosanik) zadužbina Kralja Dragutina, kao i manastiri Petkovica, Krivaja i Čokešina za čiju crkvu se smatra da je podigao Miloš Obilić, budući da potiče iz obližnjeg sela Miloševac.