Kako bi u našoj zemlji osvanuo što veći broj solarnih elektrana, procedura po kojoj građani mogu da nabave solarne panele i postanu kupci-proizvođači (prozjumeri) drastično je pojednostavljena. Ipak, kako je oblast obnovljivih izvora energije još uvek nova ne samo u Srbiji, već i u svetu,  mnogi još uvek ne razumeju termine kao što su “prozjumer” ili “neto merenje”.

Stoga je Elektrodistribucija Srbije objavila uputstvo kako individualna domaćinstva mogu steći status kupac-proizvođač za instalirane proizvodne snage fotonaponskih modula do 10,8 KW.

Da bi stekao status kupca-proizvođača, prethodno je potrebno da krajnji kupac:

1) izgradi proizvodni objekat instalisane proizvodne snage ne veće od postojeće odobrene snage priključka,
2) prilagodi merno mesto,
3) zaključi ugovor o potpunom snabdevanju električnom energijom sa neto merenjem.

Krajnji kupac sopstveni proizvodni objekat priključuje na svoju unutrašnju instalaciju i stiče status kupca-proizvođača upisom u registar kupaca-proizvođača koji vrši operator distributivnog sistema, nakon ispunjenja svih neophodnih uslova.

Izgradnja proizvodnog objekta

Izgradnja proizvodnog objekta se vrši prema Pravilniku o posebnoj vrsti objekata i posebnoj vrsti radova za koje nije potrebno pribavljati akt nadležnog organa, kao i vrsti objekata koji se grade, odnosno vrsti radova koji se izvode, na osnovu rešenja o odobrenju za izvođenje radova, kao i obimu i sadržaju i kontroli tehničke dokumentacije koja se prilaže uz zahtev i postupku koji nadležni organ sprovodi.

Izgradnju mogu da vrše pravna lica sa odgovarajućom licencom za obavljanje te delatnosti, na osnovu Opštih tehničkih uslova koje mora da zadovolji proizvodni objekat. Nakon izgradnje proizvodnog objekta, izvođač radova izdaje krajnjem kupcu potvrdu o ispravnosti uređaja i instalacija i usklađenosti sa propisima i standardima, a koja sadrži izjavu odgovornog izvođača radova, ateste za ugrađenu opremu i uređaje i izveštaje o sprovedenim funkcionalnim ispitivanjima. Krajnji kupac navedenu dokumentaciju dostavlja operatoru distributivnog sistema elektronskim putem na adresu:

1) za distributivno područje Beograd: kp.prikljucenje.bg@ods.rs
2) za distributivno područje Kragujevac: kp.prikljucenje.kg@ods.rs
3) za distributivno područje Kraljevo: kp.prikljucenje.kv@ods.rs
4) za distributivno područje Novi Sad: kp.prikljucenje.ns@ods.rs
5) za distributivno područje Niš: kp.prikljucenje.nis@ods.rs

Prilagođenje mernog mesta

Zahtev za prilagođenje mernog mesta podnosi krajnji kupac ili lice koje on ovlasti, elektronskim putem na odgovarajuću elektronsku adresu. U zakazanom terminu, radnici Elektrodistribucije Srbije obezbeđuju beznaponsko stanje na mernom mestu, skidaju plombe i demontiraju postojeći merni uređaj.

Prilagođenje mernog mesta vrše pravna lica, koje je angažovao krajnji kupac, a koji poseduju odgovarajuće sertifikate ili licence za obavljanje delatnosti, na osnovu Opštih tehničkih uslova koje mora da zadovolji merno mesto. Radovi na prilagođenju se vrše u beznaponskom stanju.

Nakon prilagođenja mernog mesta, izvođač radova izdaje krajnjem kupcu potvrdu o ispravnosti uređaja i instalacija mernog mesta i usklađenosti sa propisima i standardima, a koja sadrži izjavu odgovornog izvođača radova i ateste za ugrađenu opremu i uređaje.

Krajnji kupac predaje navedenu dokumentaciju radnicima Elektrodistribucije Srbije koji, nakon kontrole mernog mesta, plombiraju uređaje i uspostavljaju napajanje objekta krajnjeg kupca za smer potrošnje.

Ukoliko priključak kupca, sa ormanom mernog mesta, nije u vlasništvu Elektrodistribucije Srbije, potrebno je da krajnji kupac potpiše Ugovor o preuzimanju mernih uređaja, merno razvodnih ormana, priključnih vodova, instalacija i opreme u merno razvodnom ormanu, u skladu sa Zakonom o energetici.

UPOZORENjE:

1) Potrošnja električne energije preko mernog uređaja na kome su oštećene ili nedostaju plombe operatora sistema i/ili na kome je krajnji kupac oštetio žig propisan zakonom o metrologiji, uz uslov da se utvrdi nepravilnost merenja električne energije, kao i
2) Samovlasna zamena uređaja tretira se kao neovlašćena potrošnja električne energije u smislu Zakona o energetici i podleže isključenju objekta kupca sa sistema.

Nije dozvoljena isporuka električne energije u distributivni sistem od strane krajnjeg kupca pre sticanja statusa kupca-proizvođača, odnosno pre zaključivanja ugovora o potpunom snabdevanju sa neto merenjem i upisa u registar kupacaproizvođača.

U suprotnom, operator distributivnog sistema će izvršiti obustavu isporuke i preuzimanja električne energije u skladu sa Zakonom o energetici.

Ugovor o potpunom snabdevanju sa neto merenjem

Nakon izgradnje proizvodnog objekta i prilagođenja mernog mesta, krajnji kupac je dužan da snabdevaču podnese zahtev za zaključivanje ugovora o potpunom snabdevanju sa neto merenjem.

Kopiju zaključenog ugovora o potpunom snabdevanju sa neto merenjem sa krajnjim kupcem, bez komercijalnih podataka ili potvrdu snabdevača o zaključenom ugovoru, snabdevač dostavlja operatoru distributivnog sistema, elektronskim putem na adresu kp.ugovor@ods.rs.

Upis u registar kupaca-proizvođača

Nakon prijema ugovora o potpunom snabdevanju sa neto merenjem ili potvrde o zaključenom ugovoru koje je dostavio snabdevač i prijema potvrde izvođača radova o ispravnosti uređaja i instalacija proizvodnog objekta i mernog mesta i usklađenosti sa propisima i standardima, a koje sadrže izjave odgovornog izvođača radova i izveštaje o sprovedenim funkcionalnim ispitivanjima, ateste za ugrađenu opremu i uređaje, Operator distributivnog sistema vrši kontrolu i ispitivanje usklađenosti proizvodnog objekta i mernog mesta sa tehničkim uslovima, propisima i standardima.

Ukoliko operator distributivnog sistema konstatuje neispravnost uređaja, instalacije proizvodnog objekta ili mernog mesta, neće izvršiti priključenje proizvodnog objekta. Ukoliko se utvrdi nepravilnost ormana mernog mesta nakon prilagođenja mernog mesta od strane krajnjeg kupca, primeniće se odredbe Zakona o energetici.

Nakon otklanjanja nedostataka koje je operator distributivnog sistema konstatovao, krajnji kupac o tome obaveštava operatora sistema, elektronskim putem na odgovarajuću elektronsku adresu.

Ukoliko su uređaji, instalacije proizvodnog objekta i mernog mesta ispravni i usklađeni sa tehničkim uslovima, propisima i standardima, operator distributivnog sistema izdaje akt o priključenju, vrši priključenje takvog objekta na distributivni sistem i upisuje ga u registar kupaca-proizvođača.

Izvor: Elektrodistribucija Srbije