Prema nedavno sprovedenoj studiji zaključeno je da se veći biomi lakše raspadaju od manjih, što bi značilo da se čak i ekosistemi koji su veličine Amazonije mogu “lako” urušiti kroz nekoliko decenija.
Studija je objavljena u utorak, 10. marta, u časopisu “Nature Communications”, s ciljem da rezultati pokažu da nije ostalo mnogo vremena za borbu sa klimatskom krizom, kao i sa smanjenjem biodiverziteta.
Kroz tumačenje 42 slučaja “promene režima”, kako je definisano situacija promene iz jednog stanja u drugo, kao na primer nestanak vegetacije u Sahelu, izbeljivanje koralnih grebena na Jamajci, eutrofikacija jezera u Kini, dezertifikacija poljoprivrednog zemljišta u Nigeru, opadanje populacije riba u Njufaundlendu i sličnih slučajeva, što je doprinelo ispitivanju odnosa između veličine ekosistema i brzine njegovog urušavanja.
Zaključak do kojeg su došli jeste da složeniji i veći biomi jesu elastičniji u početku u odnosu na manje i jednostavnije sisteme, ali čim se dostigne takozvana prelazna tačka, brže se “ruše” jer se greške ponavljaju kroz njihove modularne strukture.
Pročitajte još:
Prema tom zaključku, naučnici su napravili procenu da ekosistem poput Amazonije, čija je površina oko 5,5 miliona km2, kada pogodi prelaznu tačku, može da se uruši za oko 50 godina. S druge strane, sistem veličine koralnih grebena Kariba, oko 20.000 km2, bi mogao da doživi kolaps za oko 15 godina nakon dostizanja prekretne tačke.
Kao primer navode se suše i požari u Australiji, što može da ukazuje na ekosistem koji je počeo da slabi.
Oni koji se slažu sa premisama ove studije smatraju da je brzo reagovanje neophodno, odnosno da je potrebno pripremiti se za velike promene u ekosistemima i svakako poraditi na zaštiti postojećih. Još jednom se ističe važnost borbe protiv eksploatacije resursa, kao i održavanje biološke raznolikosti.
U Brazilu smatraju da moraju da pooštre novčane kazne za ugrožavanje životne sredine i prašuma.
Iako autori studije napominju da ona ne obuhvata samo određene regije, već se bavi brzinom potencijalnih promena ekosistema, ima i onih koji se protive ovim tvrdnjama, smatrajući da je prevelik oslonac na pojedinačne slučajeve promena u ekosistemima, pogotovo kad je reč o vodenim površinama, te da se ne mogu na njima temeljiti zaključci i za drugačije regije, poput tropskih šuma.
