Brazilski ekolog dr. David Lapola upozorio je da bi sledeća pandemija mogla doći iz amazonske prašume. Lapola je u razgovoru za AFP obrazložio da ljudi ulaze u staništa životinja, što je verovatno izazvalo pandemiju koronavirusa SARS-Cov-2, a da je to sve još izraženije u Amazoniji gde je ubrzano krčenje šume.
Ogromni rezervoar virusa
Istraživači kažu da urbanizacija nekad divljih područja doprinosi nastanku zoonotskih bolesti koje prelaze sa životinja na ljude.
To uključuje i novi koronavirus SARS-Cov-2 koji uzrokuje bolest KOVID-19, za koji naučnici veruju da je nastao kod slepih miševa pre nego što je prešao na ljude u kineskoj ubrzano urbaniziranoj provinciji Hubej, verovatno preko treće životinjske vrste.
„Amazonija je ogromni rezervoar virusa. Bolje da ne iskušavamo sreću”, naglasio je Lapola koji godinama proučava kako će ljudske aktivnosti preoblikovati buduće ekosisteme tropskih šuma, s doktoratom s nemačkog Instituta Maks Plank i koji predaje na Univerzitetu Kampinas u Brazilu.
Tokom 2019. godine, u prvoj godini mandata desno orijentisanog predsednika Žaira Bolsonara, krčenje šuma u brazilskoj Amazoniji poraslo je za 85 posto, na više od 10.000 kvadratnih kilometara područje gotovo veličine Libana ili Kosova. AFP navodi da se taj trend nastavlja i da su od januara do aprila 2020. nestala oko 1.202 kvadratna kilometra šume, prema satelitskim snimkama Brazilskog nacionalnog instituta za istraživanje svemira (INPE). Lapola kaže da su to loše vesti ne samo za planetu već i za ljudsko zdravlje te da virus može “skočiti” sa životinja na čoveka kad se stvori ekološka neravnoteža, dodavši kako se takav obrazac može videti na primerima HIV-a, ebole i denga groznice. Do sad su takve epidemije bile koncentrirane u Južnoj Aziji i Africi i često povezane s određenim vrstama šišmiša.
“Međutim, ogromna biološka raznolikost Amazona mogla bi učiniti tu regiju najvećim bazenom koronavirusa na svetu. To je još jedan razlog zašto se Amazonija ne bi trebala koristiti neracionalno, kao što to radimo sad”, rekao je Lapola za AFP, govoreći o koronavirusima uopšteno, a ne isključivo o SARS-Cov-2 koji stoji iza trenutne pandemije. Brazilski predsednik Žair Bolsonaro skeptičan je prema klimatskim promenama i, kako navodi AFP, namerava otvoriti zaštićena područja na kojima žive domoroci za rudarstvo i poljoprivredu.
Međutim, 11. maja 2020. poslao je vojsku u Amazoniju u borbi protiv krčenja šuma što je redak potez u zaštiti te prašume.
Trupe su poslate tri meseca ranije u poređenju sa 2019. godinom kad su ogromni požari u prašumi dospeli na naslovnice svetskih medija, piše novinska agencija Rojters.
Pročitajte još:
Ministar obrane Fernando Azevedo rekao je da oružane snage uspostavljaju baze u tri amazonska grada, s 3.800 vojnika mobilizovanih da spreče ilegalne seče i druge zločine, s početnim operativnim troškovima od 60 miliona reala (oko deset miliona dolara). Vojska ima početni mandat do 10. juna 2020., s mogućnošću produženja s približavanjem sezone suše kad se požari svuda šire.
“Vladine agencije su u karantinu, stanovništvo je u karantinu, dobri ljudi su u karantinu – ali kriminalci nisu, pa oni koriste ovaj zamah za povećanje svoje aktivnosti”, kazao je za NBC News Andre Gujmares, direktor Amazonskog instituta za istraživanje okoline, neprofitne organizacije koja se zalaže za očuvanje prašume.
Ugrožena autohtona plemena
Istovremeno, Brazil se suočava i s pandemijom koronavirusa SARS-Cov-2, odnosno bolešću KOVID-19 koju on izaziva. Prema podacima Univerziteta Džon Hopkins, koji sakuplja zvanične podatke vlasti o broju zaraženih, Brazil je, posle Sjedinjenih Američkih Država i Rusije, treća najpogođenija država u svetu. Do 19. maja 2020. u podne, Brazil je registrovao 255.368 zaraženih, 16.853 preminulih i 100.459 oporavljenih.
Pandemija je pogodila i domoroce, čak i pripadnike plemena koji žive daleko od velikih naselja i gradova. Desetak slučajeva je potvrđeno u gornjem toku Amazona na granici s Kolumbijom i Peruom. Među preminulima je i Mesias Kokama (53), poglavica plemena Kokama koje živi u prašumi Amazonije u graničnim područjima te tri zemlje. Problem predstavlja i nedostatak kako zaštitne opreme tako i testova za prisustvo koronavirusa. Novinska agencija AP navodi kako se zbog toga domoroci često oslanjaju na tradicionalnu medicinu pa se pokušavaju izlečiti spaljivanjem biljaka i udisanjem dima.
Neka naselja u kojima su potvrđeni slučajevi KOVID-a 19 udaljena su od većih gradova i bolnica koje se bore s manjkom ventilatora za disanje i više od 1.000 kilometara.
Bolest se mahom širi tako što mlađi stanovnici odlaze u gradove kako bi prodavali ribu i poljoprivredne proizvode te podigli novac koji dobivaju kao pomoć od vlade i potom se vraćaju u svoja udaljena sela.
Articulação dos Povos Indígenas do Brasil – APIB (Artikulacija autohtonog stanovništva Brazila), krovna organizacija brazilskih domorodaca, izvestila je da je koronavirus potvrđen u 540 slučajeva među 40 plemena, a pandemija je toliko pogodila Manaus, grad u kojem živi oko 2,2 miliona stanovnika, da su bolnice ostale bez slobodnih kreveta dok se na glavnom gradskom groblju preminuli zakopavaju u masovne grobnice, javio je Rojters.
Izvor: Radio Slobodna Evropa
