Još 1991. godine, odnosno 5 godina nakon katastrofalne eksplozije, u napuštenom i uništenom reaktoru nuklearne elektrane Černobilj, koji je bio preplavljen gama-zračenjem, pronađena je crna gljiva na zidovima. Zbunjeni time kako je gljiva mogla da preživi te ekstremne uslove, naučnici su počeli da proučavaju taj mikroorganizam, a ono što su otkrili ih je oduševilo.
Osim što je sposobna da preživi tako ekstremne uslove, naučnici su otkrili da ta gljiva zapravo raste i širi se prema izvoru zračenja, kao da je isti i privlači. Otkrili su i razlog – velike količine melanina u gljivama. Melanin je pigment koji kod ljudi kožu čini tamnijom. Ljudi svetlije puti imaju manje melanina u koži, a ljudi tamnije puti više. Kao što melanin štiti ljude od štetnog ultraljubičastog zračenja do određene granice, tako melanin toj gljivi omogućava preživljavanje i hranjenje ekstremnim zračenjem. Na isti način kao što biljke pretvaraju ugljen-dioksid i hlorofil u kiseonik i glukozu putem fotosinteze, tako ta gljiva radiosintezom pretvara štetno zračenje u energiju.
Pročitajte još:
Upravo je radiosinteza zainteresovala naučnike koji su proučavali tu gljivu koja se zove Cryptococcus neoformans, a nad kojom eksperimente sprovodi NASA naučnik Kačuri Venkatesvaran. On veruje da se izvlačenjem njene moći upijanja zračenja i njenom reprodukcijom u obliku leka, može napraviti efikasno sredstvo zaštite protiv štetnog zračenja sunca, omogućiti pacijentima da bez bojazni obavljaju rendgenska snimanja i terapije zračenjem, a radnicima nuklearnih elektrana i pilotima da bez bojazni od izloženosti prekomernim dozama zračenja obavljaju svoj posao. Venkatesvaran smatra da bi sposobnost gljive za radiosintezu mogla da se iskoristi i za napajanje električnih uređaja i da bi to mogao biti i biološki odgovor na solarne panele, odnosno još jedan obnovljivi izvor energije.
Rezultati eksperimenata koji se sprovode na toj gljivici još službeno nisu objavljeni, ali bi mogli biti revolucionarni po pitanju ljudske zaštite od štetnih zračenja.
Ta gljiva je za čoveka vrlo opasna i uzrokuje gljivičnu bolest koja se zove kriptokokoza. Cryptococcus neoformans nalazi se svuda, pa i na tlu, gde obično dospeva izmetom golubova. Od kriptokokoze najčešće obolevaju osobe s oslabljenim imunitetom, npr. bolesnici zaraženi HIV-om, oni koji uzimaju kortikosteroide, osobe s presađenim organima i oboleli od sarkoidoze. Čovek se može zaraziti udisanjem gljive, ali ona retko izazove upalu pluća, već obično uzrokuje upalu moždanih ćelija i mozga, kao i upale različitih unutrašnjih organa, kao i kriptokokozu kože.
Izvor: Bljesak.info
