UPDATE 21.7: U smislu istinitog i objektivnog izveštavanja javnosti u jeku pandemije virusa KOVID-19, a kako bi dodatno sprečili zabunu javnosti i neprimereni strah od divljih životinja (u ovom slučaju – vidre), Prirodnjački muzej u Beogradu je saopštio sledeće: “Tokom prethodnih nekoliko dana u mnogim domaćim medijima, na portalima i društvenim mrežama pojavila se zastrašujuća vest o 93.000 jedinki ‘vidre’ na farmi u Španiji, u jednom selu u pokrajini Aragon, od kojih je većina zaražena SARS-CoV-2 virusom. Pošto tako predstavljaju potencijalne vektore bolesti KOVID-19, naloženo je njihovo uništavanje. Ova vest je u medijima potpuno pogrešno interpretirana i nedovoljno objašnjena, zbog pogrešnog prevoda izvornog teksta. U tom kontekstu Prirodnjački muzej u Beogradu ima obavezu da razjasni situaciju i spreči širenje pogrešnih stručnih informacija.
Prilikom preuzimanja i prevoda izvornog teksta, prevodiocu se potkrala ključna greška u prevodu sa engleskog jezika imena zaražene životinjske vrste, jer se uopšte ne radi o vidri (lat. Lutra lutra), već o tzv. američkoj vidrici, poznatijoj kod nas kao nerc ili vizon (lat. Neovison vison), a na engleskom jeziku American Mink. Ime vidre na engleskom jeziku je Eurasian Otter ili samo Otter.
Nerc je vrsta male zveri iz porodice kuna (lat. Mustelidae) koja je autohtona u Severnoj Americi. Ona se zbog cenjenog krzna širom sveta odgaja na farmama životinja radi razmnožavanja i korišćenja njihovog krzna. Zajedno sa drugim životinjama koje se farmski odgajaju radi korišćenja krzna, nerčevi se svrstavaju u tzv. „krznašice“. Status autohtonih populacija ove vrste u divljini je povoljan i stabilan, a vrsta je van svojeg autohtonog areala proglašena izrazito invazivnom vrstom, čija pojava nije dobrodošla s aspekta zaštite prirode. U Evropi je nerc uspeo da se naseli i ustali svoje prisustvo najpre u zemljama Fenoskandije i baltičkim zemljama, a u ostalom delu Evrope se sreće ređe i u manjem broju. Kod nas je prvi i poslednji put zvanično zabeležena jedna jedinka 1974. godine u okolini Pančeva. Pretpostavlja se da je odbegla s farme koja je nekada postojala u Pančevačkom ritu, a taj jedini dokazni primerak se čuva u našem muzeju. Nerčevi u zarobljeništvu predstavljaju poludomestifikovane jedinke koje su podvrgnute veštačkoj selekciji radi dobijanja različite boje i bogatijeg krzna i one se gaje na farmama upravo radi korišćenja njihovog krzna u industriji odeće i odevnih predmeta.
Evroazijska vidra (Lutra lutra), koja je u domaćim medijima apostrofirana umesto američkog nerca, ne gaji se na takvim farmama. Njen status u prirodi nije povoljan, već je populacija u opadanju, a vrsta je na globalnom nivou svrstana u kategoriju skoro ugroženih, čije se stanje ocenjuje kao pogoršavajuće, jer im opada brojnost i smanjuje se veličina areala. U Srbiji je proglašena za strogo zaštićenu vrstu, a iako je populacioni trend već izvesno vreme stabilan, svrstana je u kategoriju ranjivih i osetljivih vrsta.
S druge strane, a što nije razjašnjeno ni u prevodu niti u prenesenom tekstu iz drugih medija, je da su se nerčevi u Španiji (koje komercijalno uzgajaju na farmama, u tesnim kavezima, i žrtvuju radi korišćenja krzna), kao i ranije neki primerci nerčeva na farmama u Danskoj i Holandiji, verovatno zarazili virusom KOVID-19, upravo od ljudi koji su radili na farmama i manipulisali njima. Epidemiološkinja Svetske zdravstvene organizacije Marija van Kerkov izjavila je da se smatra da je došlo do uzajamnog zaražavanja ljudi i nerčeva, te da se istražuje kakvu ulogu nerčevi mogu imati u prenošenju virusa.
Iako je izvorni tekst bio ilustrovan fotografijom nerčeva u kavezima koja opisuje o kojoj se vrsti radi i u kojim uslovima žive, srpski mediji su ovaj prevedeni, preneseni i bitno modifikovani tekst ilustrovali fotografijama naše evroazijske vidre u prirodnim uslovima, koje su bile dostupne na internetu. Tim putem je naša javnost nehotice obmanuta, a vidrama iz slobodne prirode je naneta šteta, jer su označene kao potencijalna opasnost po zdravlje ljudi, što nije istina.
Divlje životinje koje žive slobodno u prirodi, za razliku od onih potpuno ili delimično domestifikovanih, imaju veoma male mogućnosti da budu zaražene virusom koji hara ljudskom populacijom, a takođe, postoje veoma male šanse da, ukoliko su ipak nekako postale nosioci virusa, da njega i prenesu na ljude.
Prirodnjački muzej je priložio i jedan od izvornih tekstova koji sadrži prave informacije https://www.bbc.com/news/world-europe-53439263.”
Zdravstvene vlasti Španije naložile su da se svih 93.000 američkih vidrica s farme na istoku zemlje usmrte kako bi se sprečilo prenošenje koronavirusa na ljude.
Prethodno je utvrđeno da je većina životinja na farmi u selu u regionu Aragon zaražena koronavirusom.
Farma je bila pod zdravstvenim nadzorom pošto je supruga jednog radnika bila pozitivna na koronavirus u maju, a sada je još sedam radnika inficirano, prenosi Rojters.
Vlasti su prvo naložile izolaciju životinja, ali nakon nekoliko nedelja i nekoliko rundi testiranja, odlučili su da usmrte nerčeve koji su uzgajani zbog krzna.
Pročitajte još:
Rezultati su pokazali da je više od 80 odsto testiranih životinja pozitivno na koronavirus.
Izvor: RTS
