Tajna fiziologija šuma

Foto-ilustracija: Unsplash (Nitish Meena)

Iako je jedno od osnovnih svojstava evolutivnih promena sposobnost vrste i ekosistema da se prilagode novim uslovima, naučnici se do sada nisu isuviše bavili istraživanjima o prilagođavanju šuma klimatskim promenama.

Nedavni zaključci ipak pokazuju da se šume mogu nositi sa globalnim zagrevanjem, ali samo ako se porast temperature usaglasi sa povećanjem atmosferskog ugljen-dioksida. Pokazali su da drveće može da razvije fiziološke karakteristike usled povećanja ugljen-dioksida. To se može manifestovati kroz povećanje veličine listova, na primer. Nakon tih promena, drveće zaista i može da se nosi sa višim temperaturama.

Ipak, prekid odnosa između povećanja temperature i količine ugljen-dioksida može da izazove i smrtnost u šumskim ekosistemima.

Uravnotežen rast nivoa ugljen-dioksida u atmosferi omogućava drveću da troši manje količine vode, ali i pospešuje fotosintezu. Povišene temperature, s druge strane, dovode do toga da drveće troši više vode, a beleži se manja prisutnost procesa fotosinteze.

Ono što je izazivalo fiziološke promene kod drveća bio je odnos ugljen-dioksida i porasta temperature, odnosno njihovo obostrano dejstvo.

Foto-ilustracija: Unsplash (Samuel Ferrara)

Ono što je usledilo i iznenadilo naučnike jeste zaključak da je situacija pri kojoj je emisija ugljen-dioksida niža, to je blizina dostizanja kritične situacije veća. Razlog za ovakav efekat naučnici vide u tome što se pri manjim emisijama ugljen-dioksida raspon povećanja njegove emisije koja će dovesti do zagrevanja je manji.

Istraživanja su obuhvatila 20 lokacija širom Sjedinjenih Američkih Država i svuda su rezultati govorili isto, i kod listopadnih, i kod četinarskih vrsta.

Jedna od nepoznanica koja je ostala nakon ove studije jeste nivo padavina tokom klimatskih promena i proučavanje na koji način to utiče na nivo vlažnosti zemljišta.

Pogrešna bi bila pretpostavka da će usled velikih emisija ugljen-dioksida posledično doći do zagrevanja u šumi, jer je zapravo potrebno da se ova dva elementa nalaze u specifičnom odnosu. Ukoliko je odnos neutralan, kakav god da je progres emisija ugljen-dioksida, u šumi nema promena.

Jelena Cvetić

slični tekstovi

komentari

izdvojene vesti