Vrnjačka Banja se poslednjih desetak godina ističe kao primer lokalne zajednice koja uspešno odgovara na rizike od prirodnih nepogoda. Izazovi, poput poplava iz 2014. godine, pokazali su značaj preventivnog ulaganja u bezbednost, s obzirom da su te godine obilne padavine izazvale izlivanje reka, oštetile puteve, javne i privatne objekte, kao i brojna poljoprivredna gazdinstva.
Kako bi sprečila slične katastrofe, opština je 2015. godine među prioritetima imala izgradnju bujičnih brana. Podignute su dve brane na Gočkoj i Ćelijskoj reci, zatim još jedna na gornjem toku Novoselske reke, a nedavno i na gornjem toku Vrnjačke, koja protiče kroz sam centar banje. Uloga brane jeste usporavanje vode, smanjenje erozije i zadržavanju materijala koji bi mogli da ugroze niže delove toka, čineći vodotokove stabilnijim tokom obilnih kiša.
Tokom 2024. godine izgrađeno je više od 10 potpornih zidova širom opštine, dok je ranije podignuto pet većih zidova na rekama i još jedan u mestu Reka, gde je nakon izgradnje put ponovo postao bezbedan za stanovnike. Osim toga, dva nova zida izrađena su u Podunavcima, a u Jelošnici je završen zid pored potoka Bukurovac, koji je, iako najmanji vodotok, pravio ozbiljne probleme prilikom obilnijih padavina. Na gornjem toku Jalošničke reke postavljena je obaloutvrda od kamena, čime je sprečen prekid puta i ugrožavanje obližnjih objekata, objašnjeno je na sajtu opštine.
Pročitajte još:
- Planina Rudnik proglašena za predeo izuzetnih odlika: pod zaštitom dodatnih 10.000 hektara
- Kako nepravilna sadnja drveća može povećati noćne temperature u gradovima
- Bolesti, požari i neplanska gradnja – šume u Srbiji sve više nestaju, cenu plaćaju i zaštićene vrste
Selo u kojem je 2017. godine, za samo tri sata, palo više od 40 litara kiše po kvadratnom metru -Gračac, posebno je težak primer. Nakon što se katastrofa ponovila posle nešto više od godinu dana, uloženi su veliki napori da se rizici smanje. Regulisan je tok Gračačke reke u dužini od oko 700 metara, izvršeno je čišćenje, izgrađena je obaloutvrda od kamena oko crkve, kao i šest mostova projektovanih na stogodišnje poplave.
Dalje, u okviru projekta Jačanje otpornosti na prirodne katastrofe i unapređenje strategije pripravnosti – PREPS nabavljena je neophodna oprema i sprovedene obuke za stanovništvo, što doprinosi bržoj i efikasnijoj reakciji u kriznim situacijama. Radilo se i na regulisanju rečnih tokova u Podunavcima i Novom Selu, ukupno više od jednog kilometra. Takođe, planira se regulacija Vrnjačke reke iznad Snežnika i njenog toka prema Zapadnoj Moravi, u saradnji sa JVP „Srbijavode“ i RJ „Zapadna Morava“. U pripremi je i izgradnja potpornih zidova i mostova na još 14 kritičnih tačaka, kao i uređivanje kanala za prijem bujičnih voda.
Od početka godine očišćeno je preko 20 kilometara kanala, čime se značajno unapređuje odbrana od poplava.
Sve u svemu, Vrnjačka Banja istakla se kao jedan od primera lokalnih samouprava koje rade na sprečavanju posledica klimatskih promena i pratećih vremenskih nepogoda, koje su se ponavljale i ostavljale veliku štetu iza sebe.
Energetski portal
