Predeo izuzetnih odlika “Ade i odseci kod Slankamena” proglašen je zaštićenim područjem I kategorije u Srbiji. Ova odluka je doneta na osnovu studije zaštite, kao stručno-dokumentacione osnove za uspostavlјanje zaštite, koju je izradio Pokrajinski zavod za zaštitu prirode u Novom Sadu, navodi se na sajtu ovog zavoda.
Mesna zajednica Stari Slankamen pokrenula je inicijativu, koju je podržao Pokrajinski zavod i još 2014. godine počela su istraživanja i valorizacija prirodnih vrednosti geološkog profila i rečnih ada na Dunavu kod Slankamena, radi uspostavljanja prostorne zaštite.
Predeo izuzetnih odlika „Ade i odseci kod Slankamenaˮ zahvata područje ada i neogenih i lesnih odseka uzvodno od Slankamena, koje obuhvata uzak pojas priobalјa na desnoj obali Dunava, Urošev sprud i nekoliko manjih ada uz desnu obalu Dunava, kao i Veliku adu uz levu obalu Dunava. Nalazi se na teritoriji opštine Inđija i zahvata delove područja katastarskih opština Stari Slankamen i Novi Slankamen, ukupne površine 407,83 hektara, od čega je 310,29 hektara u državnoj svojini, u privatnoj svojini 63,19 hektara i u javnoj svojini 34,35 hektara.
“Na ovom području posebno se ističu paleofloristički lokalitet „Janda“, geološki profil jezersko – rečnih sedimenata sa sačuvanim okamenjenim stablima tropsko – suptropske vegetacije i dobro očuvanim listovima kopnene vegetacije, profil sa donjosarmatskim sedimentima „Poćenta“ izgrađen od sedimenata sa mnogobrojnom fosilnom faunom koji predstavlјaju zapise o prostiranju i evoluciji nekadašnjeg Panonskog mora, „Velika jaruga“ kao jedan od najekstremnijih relјefnih oblika AP Vojvodine. Na ovim prostorima su zabeleženi procesi stvaranja, razgrađivanja i međusobne smene peščanih sprudova rukavaca, laguna, plićaka, bara, tršćaka i ponika vrba na Uroševom sprudu. Predeo obiluje retkim i ugroženim vrstama: zabeleženo je 13 nacionalno i međunarodno značajnih bilјnih vrsta (najznačajnije su raznorotka, crni glog i testerica), 55 nacionalno i međunarodno značajnih vrsta beskičmenjaka (od čega su tri strogo zaštićene, tri zaštićene i jedna ugrožena), 38 vrsta riba (ukrajinska paklara, jegulјa, gavčica, vijunica, čikov, mali i veliki vretenar) koje na ovom prostoru imaju značajna lokalna mrestilišta, 11 vrsta vodozemaca – osam strogo zaštićenih i 9 vrsta gmizavaca – pet strogo zaštićenih (podunavski mrmolјak i barska kornjača), 162 vrste ptica od kojih su 132 strogo zaštićene”, navodi se na sajtu Pokrajinskog zavoda za zaštitu prirode.
Pročitajte još:
Predeo se odlikuje sa 19 za zaštitu prioritetnih tipova staništa koja predstavlјaju izuzetan primer reprezentativnih staništa kontinentalnog i panonskog regiona (umereno vlažne panonske livade, kopneni visoki šaševi, zajednica vodenih lјutića mezotrofnih stajaćih voda, obalne srednje travolike zajednice i panonske lesne stepe).
Kako dalje navode prirodne vrednosti ovog specifičnog prostora proizvele su i osobeni način života i privređivanja lјudi, kao što su ekstenzivno stočarstvo, napasanje i držanje stoke na adama i uzgoj vinove loze i skladištenje vina u lesnim lagumima.
Novo zaštićeno područje je povereno na upravlјanje Udruženju građana „Eko les park“ iz Starog Slankamena.
Zaštićena područja su područja koja imaju izraženu geološku, biološku, ekosistemsku i/ili predeonu raznovrsnost i zbog toga se aktom o zaštiti proglašavaju zaštićenim područjima od opšteg interesa. Pored navedenih vrednosti, definisana su i staništa vrsta ptica i drugih migratornih vrsta značajnih u skladu sa međunarodnim propisima, koja se mogu proglasiti za zaštićena područja od opšteg interesa. Vrednovanje, odnosno utvrđivanje vrednosti i značaja zaštićenog područja, prema Pravilniku o kriterijumima vrednovanja i postupku kategorizacije zaštićenih područja („Sl. glasnik RS“, br. 97/15) vrši se u odnosu na izraženost glavnih prirodnih obeležja, pojava i procesa od interesa za zaštitu područja, kao i funkcije i namene područja. Shodno tome, zaštićena područja se svrstavaju u tri kategorije: od izuzetnog (međunarodnog, nacionalnog), velikog (pokrajinskog/regionalnog) i lokalnog značaja, navodi Zavod za zaštitu prirode Srbije.
Zaštićena područja su klasifikovana u sedam vrsta, i to: strogi rezervat prirode, specijalni rezervat prirode, nacionalni park, spomenik prirode, zaštićeno stanište, predeo izuzetnih odlika i park prirode.
Energetski portal
