Šume su ključne u ekosistemima planete Zemlje, ne samo kao domovi biljaka i životinja, već i kao regulatori atmosferskih gasova, uključujući ugljen-dioksid (CO2). Šume, a naročito tropske šume, kao što su Amazon i Kongo basen, vitalne su apsorpciji CO2, zahvaljujući svojoj obimnoj biomasi i brzom ciklusu rasta. Njihov uticaj u pročišćavanju vazduha nešto je jači od drugi vrsta šuma, poput onih u hladnim predelima.
Međutim, poznato je da se šume širom sveta suočavaju sa sve većim izazovima, na primer u vitalnim područjima poput Amazona i jugoistočne Azije, kao i u basenu reke Kongo. Uništavanje Amazona je posebno alarmantno, jer svake godine nestaje hiljade kvadratnih kilometara šume na ovom prostoru, iako proizvode oko 20 odsto kiseonika na planeti, dok upija ogromne količine CO2.
U jugoistočnoj Aziji, šume na ostrvima kao što su Sumatra i Borneo brzo se pretvaraju u plantaže palminog ulja. Ovaj oblik degradacije ne samo da smanjuje sposobnost šuma da apsorbuju CO2, već i dovodi do značajnog gubitka biodiverziteta.
Pročitajte još:
- POZIV ZA DOSTAVLJANJE PONUDA ZA REVIZALIZACIJU ŠUME U SPECIJALOM REZERVATU PRIRODE “GORNJE PODUNAVLJE”
- DOBRIM UPRAVLJANJEM ZAŠTIĆENIM PODRUČJIMA DO BOLJEG OČUVANJA PRIRODE
- ŠOLJE KAFE ISKRČUJU ŠUME – PRETI LI NAM NESTAŠICA?
Istraživanje koje su sproveli naučnici sa Imperial College u Londonu u saradnji sa međunarodnim partnerima pružilo je nove uvide u to kako šume mogu izdržati određeni nivo seče pre nego što izgube svoje ključne ekološke funkcije. Studija, realizovana u okviru Projekta stabilnosti izmenjenih šumskih ekosistema (SAFE) u Maleziji, pokazala je da šume koje zadrže više od 71 odsto svoje prvobitne biomase i dalje mogu podržavati visok biodiverzitet i oporavljati se ukoliko nisu dodatno ometane. Ipak, kada se ukloni više od 68 odsto biomase, dolazi do ozbiljnih ekoloških disbalansa.
Ovo istraživanje pomalo tradicionalne konzervacione perspektive čini zastarelim, s obzirom da one favorizuju samo netaknute šume, dok novo istraživanje ukazuje na to da šume koje su bile podvrgnute seči takođe mogu funkcionisati kao održivi ekosistemi, ukoliko se njima pravilno upravlja. Dodatno, istraživanje nudi novi okvir za očuvanje koji može pomoći u efikasnijem oporavku i upravljanju degradiranim šumama.
Tim razvija i model „virtuelnog ekosistema“ koji će simulirati dinamiku prašume Bornea, što će omogućiti predviđanje ishoda različitih strategija očuvanja.
Energetski portal
