Do sada su izdate ukupno tri građevinske dozvole za mini hidroelektrane na teritoriji opštine Sokobanja. Dve su već izgrađene, a treća, MHE “Osoja” trebalo je da se gradi na reci Mratinji, na obroncima planine Bukovik, iznad Bovanskog jezera, sa cevovodom dužine čak 3.078 metara! Investitor je firma MHE Osoja iz Beograda (link). Građevinska dozvola za ovu MHE izdata je još 2013. godine i rok za završetak radova je odavno istekao, ali je investitor, uz izjavu direktora da su radovi u završnoj fazi, obezbedio produžetak dozvole do novembra 2020. godine.
Građevinska inspekcija opštine Sokobanja je, na osnovu informacija dobijenih od Sokobanjskog ekološkog društva, obišla lokalitet i ustanovila da izjava direktora nije u skladu sa činjeničnim stanjem, odnosno da radovi nisu ni započeti, pa je Odsek za urbanizam opštine Sokobanja 20. februara 2020. godine poništio i Rešenje o građevinskoj dozvoli i Rešenje o produžetku roka za izgradnju.
Pretpostavljamo da je ovu reku i čitavu okolinu od izgradnje MHE i ekološke katastrofe najpre sačuvala činjenica da Mratinja presušuje (bez vode je veći deo godine), pa je investitor oklevao sa početkom gradnje – proizvodnja verovatno ne bi bila isplativa čak ni uz ogromne povlašćene cene koje EPS plaća za struju iz “obnovljivih izvora”.
Sokobanjsko ekološko društvo se, od samog osnivanja protivi izgradnji novih mini hidroelektrana – zbog loših iskustava sa postojeće dve MHE, odnosno uništene klisure reke Izgare i prekinutog toka Moravice kod sela Blendija.
Ohrabruje činjenica da su i nadležni u opštini Sokobanja prepoznali ekološku pretnju koju predstavljaju mini hidroelektrane, pa su tako ranije ove godine usvojili primedbu SED i izbacili sve potencijalne lokacije za MHE iz prostornog plana opštine Sokobanja (link). Takođe je, marta tekuće godine, od strane predsednika opštine Sokobanja stavljena primedba na Rani javni uvid povodom izrade prostornog plana Republike Srbije gde je, između ostalog, zatraženo da se ukine mogućnost izgradnje novih MHE na teritoriji opštine Sokobanja.
Izvor: Sokobanjsko ekološko društvo
