Produktivnost i stabilnost šumskih ekosistema zavisi od funkcionalnog diverziteta njihovih vrsta. Naučnici su razvili novi metod kojim bi mogli mapirati funkcionalni diverzitet šuma u novom obimu, ne mereći diverzitet pojedinačnih jedinki već čitavih zajednica.
Istraživanja su otkrila pozitivnu korelaciju između biljnog diverziteta i funkcionisanja ekosistema. Šume sa većim funkcionalnim diverzitetom su produktivnije i stabilnije tokom dužeg perioda. Takođe one su otpornije na klimatske promene, manje su podložne bolestima, najezdama štetočina, požarima i olujama.
Funkcionalni diverzitet biljaka se može direktno izmeriti mapiranjem određenih morfoloških i fizioloških karakteristika biljaka. U prošlosti, istraživači su morali da vrše merenja na svakoj biljci pojedinačno što je zahtevalo mnogo vremena, radne snage i rezultiralo je malom količinom podataka.
Istraživači sa Tehnološkog instituta u Kaliforniji razvili su novi metod za mapiranje diverziteta šuma iz vazduha. Ovaj metod testiran je u šumama u blizini Ciriha u Švajcarskoj.
Koristeći lasersko skeniranje, naučnici su izmerili morfološke karakteristike šumske krošnje kao što su visina krošnje, gustina grana i lišća. Ovi podaci ukazuju na to kako i u kojoj meri šuma koristi sunčeve zrake da apsorbuje ugljen dioksid iz vazduha. U krošnjama sa raznovrsnijom strukturom, sunčevi zraci se bolje rasipaju među lišćem omogućavajući efikasniju upotrebu svetlosti. Analizom kretanja svetlosti takođe se može utvrditi sastav pigmenta lišća kao i količina vode koju lišće sadrži. Ove fiziološke osobine pružaju nam bitne informacije o aktivnosti i zdravstvenom stanju drveća kao i to kako se biljke prilagođavaju na promene u klimi.
Ovim metodom možemo izmeriti i nadgledati diverzitet šuma što nam omogućava da pratimo promene na širem planu pa samim tim dobijemo i ključne informacije kada je reč o konzerviranju ekosistema. Ovaj sistem je dobra osnova za dalja istraživanja, koja bi nam u budućnosti mogla omogućiti da snimamo satelitom i pratimo diverzitet na globalnom nivou.
Milan Zlatanović
Izvor: sciencedaily.com
