Naučnici sa Instituta Alfred Vegener otkrili su da su na dnu Arktičkog okeana zarobljene velike količine CO2.
S obzirom na nedostatak sunčeve svetlosti u Arktičkom okeanu, biološka produktivnost je ograničena. Fitoplanktoni u gornjim slojevima ovog okeana, koji hvataju ugljenik, imaju manje energije, zbog čega nije bilo jasno na koji način su zarobljene tolike količine ugljenika.
Ovo je moguće zahvaljujući niskim temperaturama tokom zimskog perioda i morskoj struji. Naime, ugljenik se apsorbuje u Barencovom moru, niske temperature formiraju hladnu i tešku vodu koja tone na dno, a morska struja tu vodu usmerava niz kontinentalnu padinu u duboki Arktički basen.
Pročitajte još:
Otkriveno je da svakog dana više od 2.000 metričnih tona ugljenika teče u dno Arktičkog okeana, što je ekvivalentno 8.500 metričnih tona atmosferskog CO2.
Značaj ovog procesa krije se u podatku da ovako zarobljen ugljenik, koji dospe u duboke vode okeana, tamo ostaje sve dok se struja ne preokrene i vrati vodu na površinu, što na Arktiku traje nekoliko hiljada godina. Ukoliko se ugljenik taloži u dubokim morskim sedimentima, može da bude zarobljen čak i milionima godina, zato što samo vulkanska aktivnost može da ga oslobodi.
Pored toga, ovaj proces predstavlja izvor hrane za faunu dubokog mora, kao što su morske zvezde, sunđeri i crvi.
Ipak, globalno zagrevanje dovodi do potrebe za dodatnim istraživanjima procesa. S jedne strane, veća količina sunčeve toplote i svetlosti fitoplantkonima u Arktičkom okeanu omogući će više hranljivih materija, čineći ih sposobnijim za hvatanje ugljenika. S druge strane, porast temperature formiraće manju količinu leda, čime će se smanjiti i količina hladne i teške vode koja tone na dno okeana i zadržava ugljenik.
Ceo proces funkcioniše na način da dok su fitoplanktoni, odnosno mikroalge, na površini vode hvataju ugljenik, a kada počnu da stare tonu na dno povlačeći sa sobom zarobljeni ugljenik.
Katarina Vuinac
