Dekani četiri beogradska fakulteta:
- Biološkog – prof. dr Željko Tomanović,
- Šumarskog – prof. dr Ratko Ristić,
- Geografskog – prof. dr Dejan Filipović i
- Rudarsko-geološkog – prof. dr Dušan Polomčić
…i direktor Instituta za biološka istraživanja “Siniša Stanković” dr Pavle Pavlović uputili su 13. septembra 2018. godine otvoreno pismo ministru zaštite životne sredine Goranu Trivanu i gradonačelniku Pirota Vladanu Vasiću u kojem su obrazložili zbog čega se protive gradnji derivacionih mini hidrocentrala s naglaskom na Park prirode Stara planina.
Naučnici su istakli da je “…posebno zabrinjavajuća i neprihvatljiva aktivnost u vezi sa korišćenjem prostora na području Parka prirode ‘Stara planina’ sa jedinstvenim ekosistemima i biološkom raznovrsnošću pastrmskih riba, makroinvertebrata, kao i brojnih drugih grupa biljaka i životinja, koje predstavljaju opšte dobro za lokalno stanovništvo, kao i sve građane naše zemlje. Pored toga, planirana gradnja 58 MHE na području Stare planine ugrožava tradicionalan način života, egzistenciju i mogućnost ostanka preostalog stanovništva staroplaninskih sela, među kojima ima i zaštićenih kulturno-istorijskih celina. Srbija je najsiromašnija zemlja Balkana kada su u pitanju domicilne površinske vode, a njihov godišnji raspored je među najneujednačenijim u Evropi. Vodno bogatstvo naše zemlje je pod dodatno velikim negativnim uticajima brojnih zarađivača, lošeg gazdovanja, a povrh svega masovna izgradnja MHE preti da malo preostalih dragocenih resursa bude potpuno uništeno.”
Svesni obaveze da se proizvodnja energije na račun fosilnih goriva delimično zameni zelenom energijom iz obnovljivih izvora i činjenice da hidroenergetski objekti obezbeđuju stabilnost elektroenergetskog sistema, svoje “ne” za MHE objasnili su: “MHE su više nego skromni proizvođači energije: ako bi bilo izgrađeno svih 856 objekata (prema postojećem Katastru) bilo bi obezbeđeno najviše do 3,5% potrebne količine električne energije na godišnjem nivou, ali bi istovremeno bili uništeni najvredniji brdsko-planinski vodotokovi, uz narušavanje predela bio- i geodiverziteta.”
Pismo su zaključili rečima: “Danas postoje mnogo efikasnije, isplativije i… održivije opcije za proizvodnju energije iz obnovljivih izvora (vetroenergija, solarna energija, energija iz biomase, geotermalna, i dr). Nasuprot tome, alternativa čistoj vodi ne postoji i život bez nje nije moguć. Smatramo da je neophodno zaustaviti sadašnje uništavanje čistih planinskih reka i revidirati ukupnu energetsku politiku, zakonavnu regulativu, planska dokumenta kao i regulacione akte u slučajevima gde su doneti na štetu stanovništva, vodnih resursa i ukupne bio- i georaznovrsnosti ekosistema Republike Srbije.”
Otvoreno pismo možete pročitati na sledećem linku: https://energetskiportal.rs/wp-content/uploads/2018/09/OTVORENO-PISMO-ministru-zaštite-životne-sredine-Trivanu-i-gradonačelniku-Pirota-Vasiću.pdf.
