Zavod za zaštitu prirode Srbije je u saradnji sa upravljačima zaštićenih područja i drugim organizacijama obavio uspešan redovni godišnji monitoring beloglavog supa u Srbiji tokom 2017. godine.
Monitoring beloglavog supa je izveden u saradnji sa Rezervatom „Uvac“ DOO koji je upravljač SRP „Uvac“, sa Centrom za prirodne resurse „Natura“ koji je upravljač Specijalnim rezervatom prirode „Klisura reke Trešnjice“ i Udruženjem građana „Jadovnik – oaza netaknute prirode“ iz Prijepolja na području klisure reke Mileševke. Deo monitoringa beloglavog supa (tokom novembra 2017. godine) obavljen je u okviru projekta „Monitoring kolonija beloglavog supa na području Specijalnog rezervata prirode Uvac“ koji su finansirali „Rezervat Uvac“ d.o.o. i Ministarstvo zaštite životne sredine.
Dobijeni rezultati monitoringa i brojanja beloglavog supa u Srbiji pokazuju da je veličina naše subpopulacije u daljem kontinuiranom porastu. Prikazana brojnost beloglavog supa od 157-170 parova ili 402-410 jedinki je jedna od najvećih cifara ove vrste do sada zabeležena u Srbiji. Posebno, po svom značaju ističe se područje Specijalnog rezervata prirode „Uvac“ na kome se nalazi jedna od najvećih koncetracija beloglavog supa na Balkanu.
Redovni monitoring gnezdećih kolonija beloglavog supa obavljen je tokom proleća (marta i aprila) 2017. radi utvrđivanja broja gnezdećih parova (koji gnezde) su započeli gnežđenje, kao i ukupnog broja parova po gnezdećim kolonijama u Srbiji. Ukupna brojnost beloglavih supova u Srbiji 2017. godine iznosila je 142 gnezdeća para koji su započeli gnežđenje ili ukupno 157-170 parova.
Na području Specijalnog rezervata „Uvac“ u šest gnezdećih kolonija utvrđeno je prisustvo 91 gnezdećeg para koji je započeo gnežđenje a ukupan broj parova je iznosio oko 100-110 parova. Na području klisure Mileševke utvđeno je prisustvo 31 gnezdećeg para a ukupna brojnost je iznosila oko 32 do 35 parova. U Specijalnom rezervatu prirode „Klisura reke Trešnjice“ utvrđeno je prisustvo 21 gnezdećeg para ili ukupno 25 parova.
U periodu od 17. do 21. novembra 2017. godine obavljen je monitoring – odnosno cenzus ili brojanje beloglavog supa po kolonijama u Srbiji. Cilj ovog brojanja je bio da se utvrdi ukupan broj ptica po kolonijama u Srbiji u jesenje-zimskom periodu što odgovara veličini potencijalne reproduktivne grupe. Na području Specijalnog rezervata prirode „Uvca“ evidentirano je ukupno 277 jedinke, na području Specijalnog rezervata prirode „Klisura reke Mileševke“ evidentirano je ukupno 70-75 jedinki i 55-58 jedinki na području Specijalnog rezervata prirode „Klisura reke Trešnjice“. Ukupna brojnost u Srbiji iznosila je 402–410 jedinki.
Istovremeno, brojanje beloglavih supova obavljeno je i u drugim područjima Balkana – Bugarska (279 jedinki), kontinentalni ili severni deo Grčke (113 jedinki) i Makedonija (24 jedinki).
Ukupna brojnost populacije beloglavog supa na području Balkana (u zemljama u kojima je obavljeno brojanje) tokom druge polovine novembra 2017. godine iznosila je 798-806 jedinki.
Tokom monitoringa kolonija beloglavog supa preduzete su i mere njihove zaštite. Rad hranilišta za beloglave supove i druge nekrofage vrste je na svim lokacijama redovan i zadovoljavajući i pored postojećih problema vezanih za nabavku i ograničavajućih zakonskih uslova oko korišćenja klaničnog otpada i uginule stoke za ishranu ugroženih beloglavih supova i drugih nekrofagih vrsta. Po svom izuzetnom radu ističe se rad hranilišta na području Specijalng rezervata prirode „Uvac“ na kome je dopremljeno oko 250 tona hrane tokom 2017. godine. Na hranilišta u Specijalnom rezervatu prirode „Klisura reke Trešnjice“ je dopremljeno preko 27 tona i na području Specijalnog rezervata prirode „Klisura reke Mileševke“ oko 27 tona. Evidentirano je i da postoji izvesno uznemiravanje beloglavih supova na području kanjona Uvca usled inteziviranih turističkih poseta. Postojeći stepen izgrađenosti i funkcionisanja pešačkih staza i vidikovaca, kao i uticaj broja, trasa i perioda turističkih poseta vodom i kopnom na području Uvca zahtevaju dodatna istraživanja i analizu.
izvor: zzps.rs
Sandra Jovićević
