Okeani na celoj planeti postaju sve topliji zbog emisije gasova koji izazivaju efekat staklene bašte, osim jednog područja na severu Atlantskog okeana koje se tvrdoglavo opire trendu globalnog zagrevanja i postaje sve hladnije.
Neobično hladno područje u Atlantskom okeanu primećeno je još 2015. godine i odmah je postalo predmet interesovanja klimatologa koji još od tada pokušavaju da dokuče koji činioci dovode do ove pojave.
Slabljenje okeanske struje
Stručnjaci s Instituta za meteorologiju „Maks Plank“ u Nemačkoj primenili su dugoročni klimatski model kako bi simulirali različite pretpostavke koje mogu da objasne ovaj pad temperature, piše Sajens alert.
Prethodne studije ukazuju da bi jedan od činilaca koji utiču na hlađenje tog dela okeana moglo biti slabljenje severnoatlantske meridijanske povratne sturje.
Kada je u punom zamahu, ova struja prenosi toplu i slanu površinsku vodu iz tropskih krajeva u blizini Meksičkog zaliva do evropske obale, a zatim uzima hladnu i slatku vodu nastalu otapanjem leda.
Naučnicima još uvek nije sasvim poznato zašto je u 20. veku došlo do slabljenja ove struje. Neki pretpostavljaju da je uzrok veća količina otopljenog leda sa Grenlanda, kao i ukupan porast temperature okeana.
Šta pokazuju modeli?
Problem je što podaci o severnoatlantskoj meridijanskoj struji stariji od 2004. godine nisu toliko detaljni i specijalizovani što ostavlja malu mogućnost da se radi o posledicama globalnog otopljavanja, već o nekom prirodnom procesu na koji ne utiče efekat staklene bašte. Kako bi utvrdili povezanost između klime na Zemlji i hladne mrlje na Atlantskom okeanu, stručnjaci s instituta „Maks Plank“ su koristili detaljan planetarni klimatski model kako bi povezali varijacije u energiji, ugljen-dioksidu i vodama u okeanu, na kopnu i u atmosferi.
Pomoću raznih simulacija uspeli su da predvide šta bi se dogodilo ako bi se ova struja snažno poremetila. Primetili su da bi se sa hlađenjem nadolazećih toplih voda stvorili niski oblaci koji bi prouzrokovali još veće hlađenje površine.
Zatim su stručnjaci testirali i drugi scenario u kome su posmatrali samo prenos tople vode koji vrši ova struja, bez obzira na događaje u atmosferi. Ustanovili su da bi severnoatlantska meridijanska povratna sturja u tom slučaju prenosila manje energije i donosila veću količinu toplote u arktičke struje. Ove subpolarne sturje bi zatim ubrzavale i crpele još više toplote iz severnoatlantske sturje zbog čega bi ovo, i inače hladno područje u Atlatskom okeanu, postalo još hladnije.
Izvor: RTS
