U Domu kulture u Kniću nedavno je održana Javna prezentacija i Javna rasprava Nacrta uredbe o proglašenju i Studiji zaštite za Spomenik prirode „Borački krš“.
Javnu raspravu i prezentaciju vodila je Aleksandra Došlić, načelnik Odeljenja za zaštićena područja Ministarstva zaštite životne sredine i ovom prilikom predstavila proceduru dobijanja statusa zaštićenog područja i Nacrt Uredbe o proglašenju koji je zasnovan na Studiji zaštite „Spomenik prirode Borački krš“, koju je je uradio Zavod za zaštitu prirode Srbije.
O radu Zavoda i istraživanjima u cilju zaštite i značaja i svrsi dobijanja statusa prirodnog dobra, govorio je dr Nenad Sekulić, načelnik Odeljenja za biodiverzitet i ekološke mreže u Zavodu za zaštitu prirode Srbije.
Studiju zaštite Spomenik prirode „Borački krš“, prezentovala je stručni saradnik Zavoda Mirjana Nikolić, koordinator tima za izradu Studije, upoznavši prisutne sa prirodnim vrednostima i značajem predloženog područja za zaštitu kao prirodnog dobra I (prve) kategorije zaštite od međunarodnog, nacionalnog, odnosno izuzetnog značaja. Mirjana Nikolić je objasnila i režime zaštite koji će biti ustanovljeni u zaštićenom području i prava i obaveze budućeg upravljača za koje je predloženo JP „Srbijašume“.
U radu Javne rasprave aktivno su učestvovali predstavnici lokalne samouprave, inspekcijskih službi i direktori kulturno-turističkih ustanova u Kniću na čelu sa predsednikom Opštine Knić Zoranom Đorđevićem, koji su raspravu iskoristili kako bi razjasnili pojedine nedoumice, vezano za prava i obaveze opštine, pre svega, iz domena vezanih za realizaciju turističkih programa i komunalnog otpada na prostoru Spomenika prirode „Borački krš“, u odnosu na budućeg upravljača ovim područjem.
U javnoj raspravi učestvovala je Nataša Ratković iz Ministarstva zaštite životne sredine i Biljana Krsteski i Nataša Panić iz Zavoda za zaštitu prirode Srbije i predstavnici JP „Srbijašume“, kao potencijalni upravljači Spomenikom prirode.
Spomenik prirode „Borački krš” obuhvata deo Rudničko– kotleničke oblasti i nalazi se u jugozapadnoj Šumadiji između Rudničkih, Kotleničkih i Gledićkih planina, na teritoriji opštine Knić i obuhvata katastarsku opštinu Borač, ukupne površine 68,22 ha od čega je 54,35 u državnom vlasništvu, 12,89 ha u privatnom, a 0,98 ha u crkvenom vlasništvu.
Sam Borački krš, predstavlja ostatke lavične dome, koja je nastala nadimanjem gustih masa kisele lave. Vremenom su delovi dome erodovani, tako da je Borački krš zadobio svoj prepoznatljiv izgled, sa vrhom, izgrađenim od stubastolučenih kvarclatita, koji su morfološki predstavljeni ostenjacima neobičnih oblika i sklopa.
Borački krš, zajedno sa Gružanskim jezerom čini nacionalno IBA (Important Bird Area) područje. Na samom Kršu je evidentirano 79 vrsta ptica, što predstavlja 21,9% ukupnog diverziteta ptica u Srbiji.
Pre svega, izdvajaju se ptice grabljivice sa 11 predstavnika i ptice pevačice sa više desetina predstavnika. Neke od najznačajnijih vrsta su: grabljivice osičar, mišar i dr., noćne grabljivice buljina, šumska sova, utina i dr.) i ptice pevačice (šumska ševa, crnogrla strnadica i dr.).
Na ovom prostoru zabeležene su značajne vrste herpetofaune. Od šest registrovanih vrsta iz klase gmizavaca, šumska kornjača i poskok su zaštićene, a slepić i šumski smuk su strogo zaštićene vrste.
Registrovane su i četiri vrste vodozemaca od koji su strogo zaštićene vrste daždevnjak, planinski mrmoljak i žutotrbi mukač, dok je velika zelena žaba zaštićena vrsta. Kratkonogi gušter i planinski mrmoljak su prvi put zabeleženi na ovom području, dok je lokalitet gde je pronađen planinski mrmoljak, mesto sa najnižom nadmorskom visinom zabeleženom u Srbiji (oko 313 m n.v.) na kojoj je pronađena ova vrsta.
Prema UNESCO kategorizaciji ovaj predeo se svrstava u kategoriju organskih kulturnih predela koji se karakterišu viševekovnim razvitkom koji je u interakciji sa kulturnim faktorima i prirodnim okruženjem.
